Hemoroid, halk arasında basur olarak da bilinen ve toplumda oldukça yaygın görülen bir sağlık sorunudur. Makat bölgesindeki damarların genişlemesiyle ortaya çıkan bu durum, ağrı, kaşıntı, kanama ve oturma zorluğu gibi şikayetlere yol açabilir. Her yaştan bireyde görülebilse de, özellikle uzun süreli kabızlık, gebelik, aşırı kilo ve hareketsiz yaşam tarzı gibi faktörler hemoroid oluşumunu tetikleyebilir. Neyse ki, günümüzde farklı seviyelere uygun pek çok hemoroid tedavisi seçeneği mevcuttur.
Hemoroid Nedir?
Hemoroid, rektum ve anüs çevresindeki damarların genişlemesi ve şişmesi sonucu ortaya çıkar. Bu damarlar normalde daima oradadır ancak şiştiğinde rahatsızlık verici bir hale gelir. İki temel hemoroid türü bulunur:
İç hemoroid: Rektum içinde yer alır ve genellikle ağrısızdır ancak dışkılama sırasında kanama yapabilir.
Dış hemoroid: Anüs çevresinde cilt altında gelişir. Ağrılı olabilir ve şişlik, kaşıntı gibi semptomlarla kendini gösterir.
Hemoroidin evresi, tedavi yönteminin belirlenmesinde önemli bir rol oynar.
Hemoroid Neden Olur?
Hemoroid oluşumuna neden olan başlıca faktörler şunlardır:
- Kronik kabızlık ya da ishal
- Uzun süre tuvalette oturmak
- Aşırı ıkınmak
- Gebelik
- Aşırı kilo (obezite)
- Düşük lifli beslenme
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Genetik yatkınlık
Bu faktörler damarlar üzerindeki basıncı artırarak hemoroid oluşumuna zemin hazırlar.
Hemoroid Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hemoroid tedavisi, hastalığın evresine, belirtilerin şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre planlanır. Tedavi yöntemleri üç ana grupta toplanabilir:
1. Yaşam Tarzı ve Beslenme Değişiklikleri
Erken evre hemoroidlerde en etkili yöntem, yaşam tarzı değişiklikleriyle şikayetleri kontrol altına almaktır:
- Lif açısından zengin beslenmek (sebze, meyve, tam tahıllar)
- Bol su içmek
- Düzenli egzersiz yapmak
- Tuvalette uzun süre kalmaktan kaçınmak
- Kabızlıktan korunmak için gerekirse doğal lif takviyeleri kullanmak
Bu önlemler hemoroidlerin ilerlemesini durdurabilir ve bazı durumlarda gerilemesini sağlayabilir.
2. İlaç Tedavisi
Orta düzeydeki hemoroidler için çeşitli ilaçlar ve kremler kullanılabilir:
- Topikal kremler (kortizonlu ya da bitkisel içerikli)
- Ağrı kesici fitiller
- Kaşıntıyı ve iltihabı azaltan merhemler
- Damla ve tablet şeklindeki venotonikler (damar güçlendirici ilaçlar)
Bu ilaçlar semptomları hafifletir ancak tamamen iyileştirici değildir.
3. Medikal ve Cerrahi Müdahaleler
İlerlemiş hemoroid vakalarında daha etkili tedavi yöntemleri gerekebilir:
- Lastik bant ligasyonu: İç hemoroidlerin tabanına lastik halka takılarak kan akışı kesilir, zamanla doku kuruyup düşer.
- Skleroterapi: Hemoroid içine özel bir solüsyon enjekte edilerek damarların büzüşmesi sağlanır.
- Lazer tedavisi: Özellikle dış hemoroidlerde ağrısız ve hızlı bir çözümdür.
- Cerrahi müdahale (hemoroidektomi): Çok büyük ve kanamalı hemoroidlerde cerrahi olarak çıkarma işlemi uygulanır. Bu yöntem en kesin tedavi şeklidir.
Hangi tedavi yönteminin uygun olduğu, proktoloji (makat hastalıkları) alanında uzman bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.
Hemoroid Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tedaviye başlamadan önce mutlaka uzman bir doktora başvurulmalıdır.
Hemoroid şikayetleri farklı hastalıkların belirtisi olabilir (örneğin anal fissür ya da rektal kanser), bu yüzden kendi kendine teşhis konulmamalıdır.
Her hemoroid hastasına aynı tedavi yöntemi uygun olmayabilir.
Tedavi sonrası yaşam tarzı değişikliklerine devam edilmezse hastalık tekrar edebilir.
Hemoroid tedavisi, hastalığın evresine göre değişkenlik gösterir ve her birey için kişisel olarak planlanmalıdır. Erken tanı sayesinde ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleriyle başarılı sonuçlar alınabilirken, ileri evrelerde medikal ya da cerrahi müdahaleler gerekebilir. Utanılacak bir hastalık olmayan hemoroid, tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir. Bu nedenle belirtiler fark edildiğinde bir uzmana danışmak, sağlıklı bir yaşam için atılacak en doğru adımdır.
*TANITIM YAZISIDIR. TAVSİYE NİTELİĞİ TAŞIMAZ.
